ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಜೂನ್ ೫ ರಂದು 'ವಿಶ್ವ ಪರಿಸರ ದಿನ' ವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನವನ್ನು ಪರಿಸರದ ಮಹತ್ವ, ಮತ್ತದರ ರಕ್ಷಣೆಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಜನರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲು ಆಚರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಸೋಶಿಯಲ್ ಸೈಟ್ ಅಂದು ಹಸಿರು ಮಯವಾಗಿತ್ತು!! ಹಲವರು ಹಸಿರು ಗಿಡ, ಮರ, ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿ, ನದಿ, ನೀರು, ಬೆಟ್ಟಗಳ ಫೋಟೋಸ್ ಹಾಕಿದ್ದರೆ, ಮತ್ತು ಕೆಲವರು ಶುಭಾಶಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೆಸ್ಸೇಜಸ್ಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿದ್ದರು. ಇನ್ನು ಕೆಲವರು ಪರಿಸರ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಲುವಾಗಿ ತಾವು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಕ್ರಮ, ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನ, ಗಿಡ ನೆಡುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಕುರಿತಾಗಿ ವರದಿ ನೀಡಿದ್ದು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಂತಸ ತಂದಿತು. ಆದರೆ ನಾವು ಮಾತಲ್ಲಿ ಹೇಳುವಷ್ಟು, 'ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ' 'ನಮ್ಮ ಪರಿಸರ' ದ ಕುರಿತು ನಮ್ಮ ಆರೈಕೆ ಇದೆಯೇ?
ಈಗ ನನ್ನದೇ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ; ಮನೆ ಮಾಡುವಾಗ ಇಂಗು ಗುಂಡಿ, ಸೋಲಾರ್ ಬಳಕೆ ಇತ್ಯಾದಿ ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಕೆಯಾಯಿತಾದರೂ, ಬಹುಶ ಸರ್ಕಾರ ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಅಷ್ಟು ತಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತೇನೋ..ತಕ್ಕ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶ ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಎಲ್ಲದರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಇರುವಷ್ಟು ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಪುಟ್ಟ ಪುಟ್ಟ ಹಸಿರು ಗಿಡಗಳಿವೆ. ನೀರು, ಬೆಳಕು ಇತ್ಯಾದಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ದುಂದು ಬಳಕೆಯಿಲ್ಲ. ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಳಕೆ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ. ಕಾಡು, ನೀರು ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಕುರಿತು ಪ್ರೀತಿ ಬರಲೆಂದೇ ರಜೆಯಲ್ಲಿ ಮಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ನಿಸರ್ಗಕ್ಕೆ ಒಡ್ಡುವ ಕ್ರಮವಿದೆ. ಮಾಲಿನ್ಯಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಿಕೆಯಿದೆ. ಆದರೂ ಟಿ.ವಿ ಯಲ್ಲಿ, ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವರ ಪರಿಸರದ ಕಾಳಜಿ, ಪ್ರೀತಿ, ಕೊಡುಗೆ ಕಂಡು ಕೇಳಿದಾಗ ನಮ್ಮ ಕೊಡುಗೆ ಇನ್ನೂ ಅಲ್ಪವೇ ಎಂದು ಬೇಜಾರಾಗಿದ್ದೂ ಹೌದು. ನಿತ್ಯ ಬಳಸುವ ವಸ್ತುವಿನಷ್ಟು ವಾಪಸ್ ಕೊಡುಗೆ ನಿಸರ್ಗಕ್ಕೆ ನಮ್ಮದಿಲ್ಲ, ಬಳಸಿದಷ್ಟು ಪೇಪರ್ ಗೆ ಕಾಡು ಬೆಳೆಸಿಕೊಟ್ಟಿಲ್ಲ ನಾವು. ಬಳಸಿದಷ್ಟು ನೀರಿಗೆ ಮತ್ತದೇ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಜಲ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಲ್ಲ, ಮಾಲಿನ್ಯದ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಅದೆಷ್ಟು ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆಯಾಗಿದೆಯೋ ಎಂದೆಲ್ಲ ಎನಿಸಿದ್ದುಂಟು. ಈ ಬಾರಿಯ 'ಪರಿಸರದ ದಿನಾಚರಣೆ' ಯ ಪರಿಸರ ರಕ್ಷಣೆಯ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿ 'ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವುದು'. ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ನಾವು ಎಲ್ಲ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಂದ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಕೊಡಬಹುದಾದ ದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆಯಿದು.ನಮ್ಮ ಕೈಲಾದಷ್ಟು 'ಕಡಿಮೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಳಕೆ' ಮತ್ತು 'ಮರುಬಳಕೆ' ಇವೆರಡು ಮಾಡಿದರೆ ಸಾಕು. ಒಂದಷ್ಟು ನಾನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ 'ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ' ವಾಗಿ ನಾವು ಮಾಡಬಹುದಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಸಮಂಜಸವೆನಿಸಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಅದೇ ಸಂತೋಷ.
೧. ಮನೆಯ ಸ್ವಚ್ಛತೆಯಷ್ಟೇ, ರಸ್ತೆಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳ ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಅತೀ ಮುಖ್ಯ, ಚಾಕೋಲೇಟ್ ರ್ಯಾಪರ್, ಬಿಸ್ಕತ್ ಪೊಟ್ಟಣ ಇತ್ಯಾದಿ ಯಾವುದೇ ತಿಂಡಿ ತಿಂದಾದ ಮೇಲೂ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕೊಟ್ಟೆ ನೆಲಕ್ಕೆ ಬಿಡುವುದು ಬೇಡ, ಬ್ಯಾಗಿನಲ್ಲಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಮನೆಗೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೆಲ್ಲಾದರೂ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿ ಸಿಕ್ಕಾಗ ವಿಲೇ ಮಾಡೋಣ. ಹಾಗೆ ನೆಲಕ್ಕೆ ಹಾಕುವವರ ಕಂಡಾಗ ಮುಲಾಜಿಲ್ಲದೆ (ವಿನಮ್ರವಾಗಿ) ತೆಗೆದು ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗೆ ಹಾಕಲು 'ಒತ್ತಾಯಿಸಿ'.
೨. ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಚೀಲ ಬಳಕೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಬೇಕು. ಆದಷ್ಟು ಸೆಣಬು, ಬಟ್ಟೆ ಚೀಲವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ, ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆಎಲ್ಲ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಟ್ಟೆ ಚೀಲದಲ್ಲಿ ಇಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅಂತಹ ಸಮಯದಲ್ಲಿ 'ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮರುಬಳಕೆ' ಸಹಾಯಕೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಉತ್ತಮ ಕ್ವಾಲಿಟಿಯ ಒಂದೆರಡು ಕವರ್ ಗಳನ್ನು ಬೇಕಾದಾಗ ಬಳಸಿ ನಂತರದಲ್ಲಿ ತೊಳೆದು ಪುನ್ಹ ಬಳಸಿ, ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕವರ್ ಕಸ ನಮ್ಮ ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರಹೋಗಬಾರದು.
೩. ಎಲ್ಲೇ ಹೊರಗಡೆ ಹೋಗುವಾಗಲೂ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಗಾಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದೆರಡು ಚೀಲವನ್ನು ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿರಿ, ಉದ್ದೇಶವಿಲ್ಲದೇ ಏನಾದರೂ ಕೊಂಡುಕೊಂಡಾಗ ತುಂಬಿ ತರಲು, ಮತ್ತೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಚೀಲ ಕೇಳದಿರೋಣ.
೪. ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಿಂಡಿ ಮಾಡಲು ಬೇಜಾರಾದಾಗ ಹೋಟೆಲ್ ನಿಂದ ತಿಂಡಿ ತಂದು ತಿನ್ನುವುದು ಸಹಜ. ತಿಂಡಿ ತರಲು ಬೇಕಾದ ಪ್ರಮಾಣದ ಡಬ್ಬಿಯನ್ನು ಮನೆಯಿಂದಲೇ ಕೊಂಡೊಯ್ದರೆ, ಕವರ್ ಚೀಲದ ಜೊತೆಗೆ, ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಕಟ್ಟಲು ಬಳಸುವ ಕವರ್ ಪೀಸ್ ಗಳ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಮ್ಮ ಬುಟ್ಟಿ ಸೇರುವುದಿಲ್ಲ.
೪. ಜೂಸ್ ಎಳನೀರು ಇತ್ಯಾದಿ ಕುಡಿಯಲು ಬಳಸುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕೊಳವೆಯೂ ಬೇಡ. ನೇರ ಬಾಯಿ ಹಾಕಿ ಎಳನೀರ ಪರಿಮಳ ಆಹ್ವಾದಿಸುತ್ತಾ ಕುಡಿಯಲು ಎಷ್ಟು ಮಜಾ ಗೊತ್ತಾ??
೫. ಅಡುಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಡಬ್ಬಿಗಳ ಬಳಕೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡೋಣ. ನಾವು ಕೊಂಡು ತರುವ ಸಾಕಷ್ಟು ವಸ್ತುಗಳು ಗಾಜಿನ ಡಬ್ಬಿಗಳಲ್ಲಿ, ಬಾಟಲುಗಳಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಕಾಳುಕಡಿ ಸಾಂಬಾರು ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಈ ರೀತಿಯ ಬಾಟಲಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಕಿಟ್ಟರೆ ಹೆಚ್ಚು ದಿನ ಬಾಳಿಕೆಯೂ ಬರುತ್ತದೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಡಬ್ಬಿ ತರುವುದೂ ತಪ್ಪುತ್ತದೆ.
೬. ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೀರಿನ ಬಾಟಲಿ ಖರೀದಿ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿ. ಮದುವೆ ಇನ್ನಿತರ ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಊಟದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ನೀರು ಕುಡಿಯಲು ಬಿಸ್ಲೇರಿ ಬಾಟಲುಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು ಈಗಿನ ವಾಡಿಕೆ. ಹಾಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಬಾಟಲಿಯನ್ನು ಅಲ್ಲೇ ಎಸೆಯದೆ ತಂದು, ಮತ್ತೆ ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸುವಾಗ ಹೆಚ್ಚಿನ ನೀರನ್ನು ಶೇಖರಿಸಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಬಳಸಿ. ಹೋದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಾಟಲಿ ತ್ಯಾಜ್ಯ ವನ್ನು ದುಡ್ಡು ಕೊಟ್ಟು ಕೊಳ್ಳುವುದು ತಪ್ಪುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಮನೆಯ ನೀರು ಕುಡಿಯಲು ಉತ್ತಮವಲ್ವೇ?
೭. ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಬರುವುದು ಮಕ್ಕಳ ಬಳಕೆಯ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ. ಮಕ್ಕಳು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ವಯಸ್ಕರರಿದ್ದರೆ, ಅವರ ನಿತ್ಯ ಬಳಕೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನಿಂದ ಇತರ ಮಾರ್ಪಾಡು ವಸ್ತುವಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಿ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸ್ಟೀಲ್, ಗಾಜು, ಪಿಂಗಾಣಿ ವಸ್ತುಗಳ ಬಳಕೆಯ ಕಲೆಯನ್ನು ಕಲಿಸಿಕೊಡಿ.
೮. ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೇ ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ತಂದಿಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಮನೆಬಳಕೆಯ ವಸ್ತುಗಳು ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸೋಪಿನ ಪೌಡರ್, ಟಾಯ್ಲೆಟ್ ಕ್ಲೀನಿಂಗ್ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕೊಂಡು ತರುವಾಗ ಒಂದೇ ಸರ್ತಿ ಜಾಸ್ತಿ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕೊಂಡರೆ, ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಪ್ಯಾಕೆಟ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಪದೇ ಪದೇ ತಂದು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮಾಡುವುದು ತಪ್ಪುತ್ತದೆ.
೯. ಮಕ್ಕಳ ಬರ್ತ್ಡೇ ಇನ್ನಿತರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ಫ್ರೆಂಡ್ಸ್ ಗೆ ರಿಟರ್ನ್ ಗಿಫ್ಟ್ ಕೊಡುವ ರೂಡಿ ಇಲ್ಲಿ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿವೆ. ಆದಷ್ಟು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಐಟಂ ಗಿಫ್ಟ್ ಕೊಡದೆ ಇರೋಣ. ಜೊತೆಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಗಿಫ್ಟ್ ಗಳನ್ನೂ ಹಾಕಿಕೊಡಲು ಮತ್ತೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕೊಟ್ಟೆಯ ಬಳಕೆ! ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಸ್ ಪೇಪರ್ ಇದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ಮಡಚಿ ಪೇಪರ್ ಬ್ಯಾಗ್ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಟಿಸಿ ಅಥವಾ ಸ್ಟೇಪ್ಲರ್ ಪಿನ್ ಹಾಕಿ ಲಗತ್ತಿಸಿ ಪೇಪರ್ ಕೊಟ್ಟೆ ಮಾಡಿ ಗಿಫ್ಟ್ ಹಾಕಿ ಕೊಡಿ ಮತ್ತು 'ಹೆಮ್ಮೆ'ಯಿಂದ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಿ ನಿಮ್ಮ 'ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಕಡಿತ' ದ ಅಭಿಯಾನದ ಕುರಿತಾಗಿ..
ಇದಿಷ್ಟನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಇನ್ನೂ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ಯಾವ ಬಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ 'ಪ್ರಾಕ್ಟಿಕಲ್' ಸಲಹೆಗಳಿದ್ದರೆ ಪರಸ್ಪರ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ, ಸಹಕರಿಸಿ. ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ, ಮಾಲಿನ್ಯ ತಡೆಗೆಂದು ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಕಾನ್ಫೆರೆನ್ಸ್ ಗೆ ಹೋಗುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಬೀದಿಗಿಳಿದು ಒಂದು ದಿನದ ಬೋರ್ಡ್ ಹಿಡಿದು ರಕ್ಷಣೆಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಕೂಗಿ ಬರಬೇಕಿಲ್ಲಅಥವಾ ದೊಡ್ಡ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳೆಲ್ಲ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಇನ್ನಿತರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು, ನಮ್ಮಿಂದ ಏನು ಸಾಧ್ಯ ಎಂದು ಕೈಚೆಲ್ಲಿ ಕೂರಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ದಿನನಿತ್ಯದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿಯೇ ನಮ್ಮಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಳಕೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡೋಣ. ನಾವು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಂದಲೇ ಅಸಾಮಾನ್ಯ ಕೊಡುಗೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಇಂದು ನಾವು ನೋಡುತ್ತಿರುವ ಸುಂದರ ಪರಿಸರ, ಹಸಿರು, ಹೂವು-ಹಕ್ಕಿ ಎಲ್ಲವೂ ಮುಂದೆ ನಮ್ಮದೇ ಮಕ್ಕಳ ಭಾಗವಾಗಿಯೂ ಇರಬೇಕಲ್ಲವೇ? ಹಾಗಾದರೆ ಬನ್ನಿ, ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡೋಣ.. ಎಲ್ಲರಿಗೂ 'ವಿಶ್ವ ಪರಿಸರ ದಿನದ ಶುಭಾಶಯಗಳು' ಕೇವಲ ಒಂದು ದಿನದ ಮಟ್ಟಿಗಲ್ಲ, ದಿನನಿತ್ಯಕ್ಕೂ..
ನನ್ನ ಮನೆಯಲ್ಲಿಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ, ನನಗೆ ಸಧ್ಯಕ್ಕೆ ನೆನಪಾಗಿದ್ದಷ್ಟು ಟಿಪ್ಸ್ ನಿಮ್ಮ ಮುಂದಿಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಇನ್ನೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಸುಧಾರಣೆಯಾಗಬೇಕಿದೆ.
